Sử dụng máy thủy bình để dẫn mốc cao độ như thế nào?

Với sự ra đời của các thiết bị hiện đại như máy thủy bình điện tử giúp công tác dẫn mốc cao độ diễn ra nhanh hơn, tiết kiệm thời gian, nhân công và chi phí mà vẫn đạt độ chính xác cao nhất. Sử dụng máy thủy bình để dẫn mốc cao độ như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau.

Tại Việt Nam, lưới độ cao quốc gia là lưới khống chế về độ cao thống nhất trong toàn quốc, được đo theo phương pháp đo cao hình học, là cơ sở để xác định độ cao phục vụ cho nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, quốc phòng và nghiên cứu khoa học.

Lưới độ cao quốc gia được xây dựng theo trình tự hạng I, II đến III, IV phục vụ cho các mục đích khác nhau. Mực chuẩn “0” lấy theo mực nước biển trung bình tại trạm nghiệm triều Hòn Dấu, Hải Phòng.

Bảng chiều dài tối đa đường độ cao theo cấp hạng (km).

Trong đó, điểm tựa là điểm độ cao hạng cao hoặc cùng hạng đã có từ trước mà điểm đầu hoặc điểm cuối đường độ cao được đo nối vào. Điểm nút là giao điểm ít nhất của 3 đường độ cao cùng cấp hạng.

Bảng quy đinh giới hạn sai số khép vòng độ cao theo cấp hạng (mm).

Vậy công tác dẫn cao độ bằng máy thủy bình được thực hiện theo các bước cơ bản như sau:

- Thu thập tài liệu gốc và số liệu gốc;

- Thiết kế lưới độ cao;

- Khảo sát và chọn điểm trên các đường độ cao;

- Xây mốc độ cao;

- Lựa chọn máy móc và thiết bị;

- Tiến hành đo ngắm;

- Ghi sổ đo ngoại nghiệp;

- Xử lý số liệu, tính toán kết quả bình sai;

- Báo cáo tổng kết và nộp thành quả.

1. Thu thập tài liệu gốc và số liệu gốc

Sau khi xác định được khu vực đo đạc, có thể liên hệ Cục Đo đạc Bản đồ và Thông tin địa lý Việt Nam để được trích lục hoặc cung cấp thông tin mốc và số liệu cao độ nhà nước theo quy định.

2. Thiết kế lưới độ cao

Quá trình thiết kế lưới độ cao được chia làm 3 bước: Thiết kế sơ bộ - Khảo sát thực địa – Thiết kế chính thức.

Các đường độ cao được thiết kế trên bản đồ cần phải thỏa mãn các điều kiện sau: Đường có độ dốc nhỏ nhất để có số trạm đo ít nhất; đường dễ đi nhất để thuận tiện cho đo ngắm và vận chuyển.

Điểm đầu và cuối các đường độ cao phải nối vào các điểm độ cao cũ (gọi là điểm tựa) hạng cao hơn hoặc cùng hạng.

3. Khảo sát, chọn điểm trên các đường độ cao

Khi chọn các đường đo phải tránh đường độ cao qua các vùng đất xốp, đầm lầy, bãi cát, qua sông lớn, hồ ao, khe núi và vật chướng ngại khác.

4. Xây mốc độ cao

Vị trí chọn chôn mốc các điểm độ cao phải ổn định, lâu dài có nền vững chắc, thuận tiện cho việc đo ngắm.

5. Lựa chọn máy móc và thiết bị

Lựa chọn thiết bị đo đúng theo yêu cầu kỹ thuật đo chênh cao các cấp hạng, thiết bị phải được kiểm tra và kiểm nghiệm hiệu chuẩn trước khi đo đạc.

- Hạng I: máy thủy chuẩn quang cơ với mia invar 3m, máy thủy chuẩn điện tử có bộ mia mã vạch và phải thỏa mãn điều kiện sai số trung phương ngẫu nhiên của chênh cao trung bình đo đi đo về trên 1 km không được vượt quá 0.50 mm. Hệ số phóng đại của ống ngắm từ 40 lần trở lên (thủy chuẩn điện tử từ 30 lần trở lên).

- Hạng II: máy thủy chuẩn quang cơ với mia invar 3m, máy thủy chuẩn điện tử với mia mã vạch, máy thủy chuẩn cân bằng tự động và phải thỏa mãn điều kiện sai số trung phương ngẫu nhiên của chênh cao trung bình đo đi đo về trên 1 km không được vượt quá 0,50 mm. Hệ số phóng đại của ống ngắm từ 35 ÷ 40 lần trở lên (máy thủy chuẩn điện tử từ 30 lần trở lên).

- Hạng III: máy chuẩn tự cân bằng, máy thủy chuẩn điện tử hoặc máy quang cơ có hệ số phóng đại của ống ngắm từ 24 lần trở lên, lưới chỉ chữ thập có ba chỉ ngang.

- Hạng IV: máy chuẩn tự cân bằng, máy thủy chuẩn điện tử hoặc máy quang cơ có hệ số phóng đại của ống ngắm từ 24 lần trở lên, lưới chỉ chữ thập có ba chỉ ngang, trường hợp đặc biệt có thể sử dụng mia 4m một mặt số.

Một số loại máy thủy bình điện tử và thủy bình tự động.

6. Tiến hành đo ngắm

- Hạng I: Đo chênh cao hạng I phải đo đi và đo về theo hai hàng cọc dựng mia (Đối với máy thủy chuẩn điện tử đo theo 1 hàng mia). Hàng bên phải tạo thành đường bên phải, hàng bên trái tạo thành đường bên trái theo hướng đo. Đọc số trên máy theo phương pháp chập đọc.

- Hạng II: Đo chênh cao hạng II phải tiến hành đo đi và đo về theo một hàng cọc dựng mia hoặc mia được dựng trên đế mia bằng sắt. Đọc số trên máy theo phương pháp chập đọc.

- Hạng III: Đường đo cao hạng III phải đo đi và về, dùng phương pháp chỉ giữa của máy, đối với máy có bộ đo cực nhỏ và mia invar thì dùng phương pháp chập đọc.

- Hạng IV: Đường độ cao hạng IV gối đầu lên hai điểm hạng cao hơn hoặc tạo thành vòng khép kín, chỉ đo theo một chiều. Đối với các đường nhánh phải đo đi và đo về, hoặc đo một chiều theo hai hàng mia hoặc một hàng mia nhưng phải thay đổi độ cao máy ít nhất là 2 cm.

Ghi chép đầy đủ tên từng trạm máy, số đọc mia chỉ trên giữa dưới hoặc lưu trữ dữ liệu vào bộ nhớ máy đối với máy thủy bình điện tử.

7. Xử lý số liệu, tính toán kết quả bình sai và báo cáo tổng kết

- Thu thập, đánh giá tài liệu đo độ cao trên cơ sở sai số khép đường độ cao không được vượt quá giới hạn cho phép;

- Tiến hành tính toán khái lược toàn bộ các đường đo;

- Tính số cải chính độ cao chuẩn cho tất cả các đoạn đo độ cao và chuyển độ cao đo được về hệ độ cao chuẩn;

- Thực hiện bình sai và đánh giá độ chính xác của mạng lưới theo phương pháp bình phương nhỏ nhất;

- Biên tập chỉnh lý thành quả và hệ thống hóa tài liệu;

- Lập bảng thành quả độ cao sau bình sai;

- Báo cáo thuyết minh kỹ thuật kết quả bình sai.

Công tác dẫn cao độ bằng máy thủy bình điện tử Trimble Dini tại thực địa.

Một số văn bản quy định tham khảo:

- QCVN 11:2008/BTNMT: QUI CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ XÂY DỰNG LƯỚI ĐỘ CAO

- 68/2015/TT-BTNMT: QUI ĐỊNH KỸ THUẬT ĐO ĐẠC TRỰC TIẾP ĐỊA HÌNH PHỤC VỤ THÀNH LẬP BẢN ĐỒ ĐỊA HÌNH VÀ CƠ SỞ DỮ LIỆU NỀN ĐỊA LÝ 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000

Nếu có bất cứ thắc mắc nào về công tác dẫn cao độ bằng máy thủy bình, quý khách hàng hãy liên hệ ngay với chúng tôi – Công Ty TNHH Đất Hợp để được đội ngũ kỹ thuật hỗ trợ tận tình và chu đáo!HOTLINE LIÊN HỆ: 0903 825 125.

>>> Xem thêm: MÁY THỦY BÌNH QUAN TRẮC LÚN NHƯ THẾ NÀO?

Mọi thông tin xin vui lòng liên hệ: