Cấu tạo mia trắc địa và cách đọc từng loại mia

Mia trong trắc địa là một phụ kiện quen thuộc. Tùy vào tinh chất công việc cũng như yêu cầu về độ chính xác, người ta sẽ dùng các loại mia khác nhau. Vậy bạn có biết mia trong trắc địa là gì và có mấy loại? Cấu tạo của từng loại mia và làm sao đọc mia cho chính xác? Hãy cùng Đất Hợp tìm hiểu trong bài viết dưới đây!

Mia và cấu tạo của mia trắc địa

Định nghĩa: Mia trong trắc địa được xem là một phụ kiện cho các loại máy thủy bình trắc địa. Mia được xem là một cây thước cứng, có độ chính xác cao và có khoảng cách chia đến cm hay mm, được sử dụng cho các công tác đo khoảng cách và cao độ.

Chúng ta sử dụng mia để đo chênh cao giữa hai điểm đặt mia, cũng như khoảng cách từ máy đến mia. Tùy thuộc vào độ chính xác yêu cầu (độ chính xác của cấp hạng lưới độ cao) mà sẽ có từng loại mia khác nhau với độ chính xác khác nhau, cũng như cách đọc số khác nhau.

Yêu cầu về mia trắc địa cho từng dự án cụ thể

Dưới đây là một số loại mia được sử dụng trong một số công tác nhất định theo QCVN 11:2008/BTNMT như :

Đo chênh cao hạng I, hạng II: với độ chính xác cao cần sử mia inva đối với máy thủy chuẩn quang cơ, mia mã vạch đối với máy thủy chuẩn điện tử.
Đo chênh cao hạng III, hạng IV: với độ chính xác thấp hơn lưới độ cao hạng I và hạng II nên ta sử dụng mia gỗ 2 mặt dài 3m trên mỗi mặt chia thành từng ô 1 cm. Mặt đen và mặt đỏ của mia có khắc vạch chênh nhau một hằng số K trên 40 cm. Mặt đỏ của hai mia trong cặp chênh nhau 100 mm. Sai số ngẫu nhiên vạch dm và m của cặp mia không được vượt quá 0,5 mm.
Đo chênh cao cấp 1, cấp 2 với công tác quan trắc lún:Mia inva đối với máy thủy chuẩn quang cơ, mia mã vạch đối với máy thủy chuẩn điện tử.
Ngoài ra, với những công tác độ chính xác thấp hơn ví dụ như: công tác cao độ trong công tác xây dựng, lưới độ cao cấp kĩ thuật thì có thể sử dụng mia rút hoặc mia gập.

Như vậy, cơ bản chúng ta có thể chia mia trắc địa ra làm một số loại chính như sau:

Mia inva.
Mia mã vạch (mia inva dùng cho máy thủy bình điện tử).
Mia rút.

Cấu tạo và cách đọc từng loại mia cụ thể

Với mỗi loại mia sẽ có cấu tạo và cách đọc cụ thể như sau:

- Mia inva gỗ :

Là loại mia inva dài 2m, 3m có thang chính và thang phụ, đồng thời được kết hợp bộ chia cực nhỏ micrometer. Mia inva gỗ được làm từ chất liệu khung gỗ và lõi của mia được làm từ thép không biến dạng.

Cách đọc mia invar:

Bước 1:

+ Mang máy ra vị trí cần đo đạc, tiến hành dựng chân máy sao cho chân máy ổn định, chắc chắn trên nền, nếu đo ở nền đất cát không ổn định phải tiến hành đạp chân máy thật chặt và cố định xuống nền đất.

+ Lắp máy thủy bình lên mặt đế chân máy, siết chặc ốc nối.

+ Lắp bộ micrometer vào máy thủy bình, siết ốc vừa cứng ốc khóa bộ micrometer.

+ Tiến hành cân bằng máy thủy bình. Chỉ tiến hành đo khi bọt thủy của máy đã vào tâm cân bằng.

Bước 2:

+ Khi lắp máy vào chân và gắn micrometer vào xong, ta diều chỉnh cho vạch chia trên micrometer về vị trí giữa.

+ Sau đó quay máy hướng về phía mia đang dựng (chú ý để mia thẳng đứng và kết hợp canh thủy mia vào giữa), điều quang trên máy thủy bình để nhìn rõ ảnh trên mia, lúc này dây chữ thập của máy đang ở vị trí bất kỳ trên mia.

Bước 3:

+ Điều chỉnh dây chỉ giữa về vị trí giữa của mia như ví dụ dưới đây dây chỉ giữa của máy đang ở vị trí 180:

Hình 1. Số đọc trên mia inva.

+ Và số đọc của mia ở chỉ giữa sẽ là: 180 + số đọc trên micrometer. Nếu micrometer đang ở vị trí là 70 thì số đọc sẽ là: 180700mm

- Mia inva dùng cho máy thủy chuẩn điện tử (mia mã vạch):

Hình 2. Mia inva Trimble 2m 1 đoạn LD12.

Đối với mia mã vạch hoặc mia invar được thiết kế để sử dụng cho máy thủy bình điện tử, chúng ta thường chỉ cần quan tâm đến cách vận hành của máy. Máy sẽ tự động đo và hiện ra kết quả chênh cao chính xác của mia.

- Mia rút:

Hình 3. Mia rút nhôm 5 mét.

Được chế tạo bằng nhôm có chiều dài linh hoạt 2m, 4m, 5m, mia rút được sử dụng cho các công tác cao độ có độ chính xác thấp thường là các cao độ trong công tác cao độ xây dựng

Sau khi mang máy ra vị trí cần đo đạc, ta tiến hành cân bằng máy như bình thường. Chỉ tiến hành đo khi bọt thủy bình đã vào giữa.

Thường thì trong khi đọc mia thủy chuẩn người ta chỉ đọc chỉ giữa của mia, nhưng để tăng độ chính xác của phép đo, người ta có thể đọc luôn cả 3 chỉ, để kiểm tra xem độ chính xác của chỉ số giữa ta áp dụng theo công thức:

Hình 4. Cách đọc mia rút chính xác.

Như ở ví dụ cụ thể trên ta có thể thấy được mia sẽ được đọc theo công thức như sau :

Chỉ giữa: 0700 mm
Chỉ dưới: 0642 mm
Chỉ trên: 0758 mm

⇒ Số đọc 3 chỉ hoàn toàn khớp với công thức đã nêu ở trên.

Đối với tất cả các loại mia thì đều sử dụng chung 2 công thức để tính toán :

(1)

(2) Khoảng cách từ máy đến mia (d) = 100x(trên – dưới) (đơn vị mét)

Qua bài viết trên, mong rằng bạn đã biết được những thông tin cần thiết về mia trong trắc địa, cũng như những loại mia phổ biến và cách đọc mia. Tùy thuộc vào công tác, độ chính xác và thiết bị mà có thể lựa chọn từng loại mia khác nhau. Nếu cần được tư vấn thêm về các loại mia dùng trong trắc địa, hãy liên hệ ngay Đất Hợp qua HOTLINE 0903 825 125, chúng tôi sẽ giải đáp nhanh nhất!

>>> Xem thêm: Tìm hiểu thêm về máy thủy bình tự động và máy thủy bình điện tử

Mọi thông tin xin vui lòng liên hệ: