17 thông số kỹ thuật quan trọng của máy đo sâu hồi âm đa tia

STT

Thông số

Ý nghĩa

1

Tần số tùy chọn (Selectable Frequencies)

Tùy theo nhu cầu khảo sát, người dùng có thể lựa chọn tần số phù hợp dựa vào dải tần số của máy đo sâu hồi âm tia. Dãy tần số càng lớn thì khả năng tối ưu cho đa dạng điều khiển càng cao. Đối với tần số thấp trong khoảng 90kHz hoặc 100kHz cho phép khảo sát ở độ sâu 600 đến 700 mét; đối với tần số rất cao (khoảng 700kHz) cho phép thu thập dữ liệu với độ phân giải cao và độ rộng chùm tia nhỏ hơn.

2

Khoảng tăng tần số tối thiểu (Minimum frequency change)

Mức thay đổi tần số tối thiểu trong phạm vi tần số có thể lựa chọn. Chẳng hạn như, máy đo sâu hồi âm đa tia cung cấp khả năng thay đổi tần số theo các bước nhỏ trong 1Hz sẽ cung cấp nhiều tùy chọn hơn, từ đó linh hoạt và cho phép lựa chọn tần số tối ưu cho các điều kiện khảo sát.

3

Chiều rộng chùm tia (Beamwidth, across track and long track)

Độ rộng chùm tia càng nhỏ thì độ phân giải dữ liệu càng lớn. Sóng âm do một chùm tia phản hồi lại được tính bằng giá trị trung bình của diện tích được cộng hưởng bởi chùm tia. Do đó, độ rộng chùm tia (hay diện tích càng nhỏ) thì giá trị trung bình được tính càng chính xác và cung cấp thông tin chi tiết hơn.

4

Số lần phát sóng âm (Number of soundings)

Tương đương với số điểm dữ liệu được phản hồi về từ đáy hay cột nước. Độ phân giải được cải thiện khi số lần phát âm tăng lên, tuy nhiên nếu số lần phát sóng âm chồng lên nhau sẽ cản trở việc xử lý dữ liệu.

5

Tốc độ tối đa của tàu (Max speed - vessel)

Tốc độ tối đa được khuyến nghị nhằm đảm bảo phủ sóng âm đầy đủ. Tốc độ khảo sát tối đa này phụ thuộc vào các yếu tố như tốc độ ping, môi trường khảo sát, cài đặt của máy đo sâu hồi âm đa tia cũng như các cảm biến khác.

6

Khả năng lấy nét trường gần (Near-field focusing)

Đặc trưng cho tất cả các máy đo hồi âm đa tia là vùng trường gần và vùng trường xa. Trong vùng trường gần, độ phân giải không gian không tập trung giống như độ dài của đầu dò. Kết quả là, trừ khi máy đo hồi âm đa tia được trang bị khả năng lấy nét trường gần, nếu không thì độ phân giải trong trường gần sẽ kém. Điều này có thể gây ảnh hưởng khi khảo sát ở vùng nước nông.

7

Khả năng bù cho chuyển động cuộn của tàu (Roll stabilized beams)

Khi tàu di chuyển từ bên này sang bên kia (đánh sang sang mạn phải), nó ảnh hưởng đến phạm vi phủ sóng và mật độ của sóng âm. Máy đo sâu hồi âm đa tia được trang bị khả năng ổn định chuyển động theo trục dọc thực hiện hiệu chỉnh tương ứng để đảm bảo độ chính xác về vị trí của mục tiêu.

8

Khả năng bù cho chuyển động cao độ của tàu (Pitch stabilized beams)

Cao độ đề cập đến chuyển động lên hoặc xuống của mũi tàu và đuôi tàu. Chuyển động này có tác động đến khu vực được truyền âm và do đó ảnh hưởng đến mật độ sóng âm dọc theo đường ray. Nó đặc biệt có liên quan ở vùng nước sâu hơn 300m. Các máy đo sâu hồi âm đa tia được trang bị khả năng ổn định cao độ điều khiển xung phát để bù cho chuyển động cao độ.

9

Khả năng vận hành tự động (Automated Operation)

Chế độ này sẽ tính toán các thông số vận hành dựa trên phạm vi cài đặt. Tuy nhiên, vận hành tự động đưa ra những hạn chế nếu các điều kiện của cuộc khảo sát thay đổi hoặc nếu các đặc điểm của khu vực được khảo sát thay đổi ngoài giới hạn của chế độ. Chế độ này có thể hữu ích, nhưng bắt buộc phải theo dõi dữ liệu do thu thập và điều chỉnh cài đặt nếu cần.

10

Mô hình sóng âm (Sounding Patterns)

Điều này đề cập đến mật độ của các điểm dữ liệu sóng âm báo cáo như cân bằng, cách đều nhau, chế độ đơn/đôi/quad hay mật độ siêu cao (UHD).

11

Độ sâu sóng âm (Sounding Depth)

Đây là độ sâu tối đa của nước mà tại đó thiết bị đo sâu hồi âm đa tia có thể khảo sát.

12

Độ dài xung (Pulse Length)

Máy đo hồi âm đa tia liên tục gửi tín hiệu sóng âm ngắn trong nước, được gọi là tiếng ping. Mỗi ping được xác định bởi biên độ và độ dài, đó là thời gian mà tín hiệu âm thanh được gửi đi. Độ dài xung càng ngắn thì độ phân giải dọc càng lớn, vì nó cung cấp khả năng phân biệt hai mục tiêu ở gần nhau.

13

Kiểu xung (Pulse Type)

Đây là kiểu biến đổi được sử dụng để gửi tín hiệu sóng âm trong nước. Các máy đo sâu hồi âm đa tia khác nhau sử dụng các kiểu xung khác nhau để truyền tín hiệu âm thanh vào trong nước, ví dụ như Shaped CW (Sóng liên tục) là sóng hình sin đơn tần, dạng sóng FM (Biến đổi tần số) là tín hiệu hình sin tăng hoặc giảm tần số theo thời gian và với tốc độ không đổi. Ngoài còn một số xung dài hơn khác có thể ảnh hưởng đến độ chính xác dữ liệu như hiệu ứng Doppler hay Temporal Side lobes.

14

Tốc độ ping (Ping rate)

Đây là số lượng ping được gửi trong nước mỗi giây. Tốc độ ping ảnh hưởng trực tiếp đến phạm vi phủ sóng đầy đủ.

15

Băng thông (Bandwidth)

Băng thông xác định phạm vi độ phân giải. Băng thông được kiểm soát bởi độ rộng xung. Độ rộng xung càng ngắn, băng thông càng cao và độ phân giải càng cao. Ở độ rộng xung ngắn hơn, băng thông là 60kHz. Bên cạnh đó, băng thông là một minh chứng về hiệu suất của máy đo sâu hồi âm đa tia.

16

Độ sâu triển khai (Immersion Depth)

Độ sâu mà máy đo sâu hồi âm đa tia có thể đạt tới.

17

Độ phân giải phát hiện đáy (Bottom Detect Resolution)

Độ phân giải mà thiết bị đo sâu hồi âm đa tia phát hiện đáy (độ phân giải dọc). Nếu độ phân giải phát hiện đáy là 3mm, điều đó có nghĩa là thiết bị đo hồi âm đa chùm sẽ phát hiện đáy với biên độ ±1,5mm.